مقام و منزلت عید سعید فطر

ماه مبارک رمضان یک وحدت جمعی دارد؛ گذشته از اینکه هر روز تکلیف جدا و مستقل دارد و روزه گرفتن اش لازم است، مجموع این ماه یک وحدت خاصّ دارد که قرآن کریم از او اینچنین یاد کرده است: مَنْ شَهِدَ مِنکُمُ الشَّهرَ فَلیَصُمْهُ (۱). کسی که در ماه مبارک رمضان شاهد و حاضر بود و مسافر بود، این شهر را، این ماه را روزه بگیرد. لذا وظائف خاصّی برای شب هاست؛ دستورهای مخصوصی برای روزهاست؛ این وحدت جمعی ماه مبارک رمضان با فرارسیدن اوّل شوّال، فطر او فرا می رسد.

بنابراین همانطوری که هر روز پایانش افطار است، این ماه هم پایانش افطار است و روز عید فطر افطار این ماه است؛ این مطلب اوّل.

 

عید فطر در قرآن کریم

عید چیست؟

عید در لغت از ماده عود به معنی بازگشت است، و لذا به روزهایی که مشکلات از قوم و جمعیتی بر طرف می شود و بازگشت به پیروزی ها و راحتی های نخستین می کند عید گفته می شود، و در اعیاد اسلامی به مناسبت این که در پرتو اطاعت یک ماه مبارک رمضان و یا انجام فریضه حج، صفا و پاکی فطری نخستین به روح و جان باز می گردد و آلودگی ها که بر خلاف فطرت است، از میان می رود، عید گفته شده است. (۱)

 

فضیلت نماز و روز عیدین

1. روز اجتماع مسلمین
علاوه بر اجتماع روزانه مسلمانان و هفتگی نماز جمعه، در اجتماع سالانه در کنار اجتماع حج دو گردهمایی به نام نماز عیدین داریم که بسیار باشکوه است. امامان ما بر این اجتماعات تکیه کرده‌اند و آن را مایة عزّت مسلمانان می‌دانند؛ از جمله امام هشتم علیه السلام  فرمود:
«إِنَّمَا جُعِلَ یَوْمُ الْفِطْرِ الْعِیدَ لِیَکُونَ لِلْمُسْلِمِینَ مُجْتَمَعاً یَجْتَمِعُونَ فِیهِ وَ یَبْرُزُونَ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیُمَجِّدُونَهُ عَلَی مَا مَنَّ عَلَیْهِمْ فَیَکُونُ یَوْمَ عِیدٍ وَ یَوْمَ اجْتِمَاعٍ وَ یَوْمَ فِطْرٍ وَ یَوْمَ زَکَاةٍ وَ یَوْمَ رَغْبَةٍ وَ یَوْمَ تَضَرُّعٍ؛[10]
همانا روز فطر به این سبب عید قرار داده شده است تا...