منظور از رای اعتماد، اصل سابق و...

👈🏾 رأی عدم اعتماد

رأی منفی اکثریت مجلس مبنی بر عدم حمایت از وزیر یا دولت برای شروع یا ادامه کار.

 

👈🏾 رأی اعتماد VOTEOFCONFIDENEC

رأی مثبت اکثریت مجلس مبنی بر شروع یا ادامه کار وزیر یا دولت.

 

👈🏾 رأی عدم اعتماد

رأی منفی اکثریت مجلس مبنی بر عدم حمایت از وزیر یا دولت برای شروع یا ادامه کار.

 

 

👈🏾 رئیس مجلس SPEAKER

یکی از نمایندگان مجلس که به منظور سرپرستی مجلس و مدیریت جلسات علنی و غیرعلنی و همچنین اعلام دیدگاه رسمی مجلس، از طرف دیگر نمایندگان به این مقام برگزیده می شود.

 

👈🏾 حقوق اجتماعی

حقوق احتماعی عبارت است از حقوقی که قانونگذار برای اتباع کشور جمهوری اسلامی ایران و سایر افراد مقیم در قلمرو حاکمیت آن منظور نموده و سلب آن به موجب قانون یا حکم دادگاه می باشد و از قبیل:

الف) حق انتخاب شدن در مجالس شورای اسلامی و خبرگان و عضویت در شورای نگهبان و انتخاب شدن به ریاست جمهوری

ب) عضویت در کلیه انجمن ها و شوراها و جمعیت هایی که اعضای آن ها به موجب قانون تعیین می شوند.

ج) عضویت در هیات های منصفه و امناء

د) اشتغال به مشاغل آموزشی و روزنامه نگاری

ه) استخدام در وزارتخانه ها، سازمان های دولتی، شرکت ها، مؤسسات وابسته به دولت، شهرداری ها، مؤسسات مأمور به خدمات عمومی، ادارات مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان و نهادهای انقلابی

و) وکالت دادگستری و تصدی دفاتر اسناد رسمیو ازدواج و طلاق و دفتریاری

ز) انتخاب شدن به سمت داوری و کارشناسی در مراجع رسمی

ح) استفاده از نشان ها و مدال های دولتی و عناوین افتخاری

 (قانون مجازات اسلامی)

 

👈🏾 حکومت پارلمانی

به نظام های حکومتی گفته می شود که پارلمان بخشی از مجموعه حاکمیت را تشکیل می دهد.

حکومتی که هیات مأمور از طرف قوه مقننه (پارلمان) در امور کشوری است اعم از اینکه در رأس کشور پادشاه قانونی یا رئیس جمهور انتخابی باشد و آن را حکومت مشروطه یا حکومت ملی نیز می خوانند. رایج ترین شکل دولت سرمایه داری، حکومت پارلمانی است که در حال حاضر بیشتر کشورهای سرمایه داری پیشرفته دارای چنین رژیمی هستند.

 

👈🏾 دوفوریتی (طرح یا لایحه)

طرح یا لایحه ای است که به دلیل ضرورت جلوگیری از وقوع خسارت احتمالی و فوت فرصت به مجلس ارائه می شود.

پس از تصویب فوریت طرح یا لایحه دو فوریتی حداکثر ظرف مدت ۶ ساعت چاپ و توزیع می شوند و حداکثر ۴۸ ساعت پس از چاپ و توزیع در دستورکار جلسه مجلس قرار می گیرد.

پیشنهادهای نمایندگان در مورد یک طرح یا لایحه دو فوریتی حداکثر ۲۴ ساعت پس از چاپ و توزیع به هیات رئیسه تسلیم می شود و حداقل دو ساعت قبل از شروع مذاکرات در اختیار نمایندگان قرار می گیرد.

 

👈🏾 رأی اعتماد VOTEOFCONFIDENEC

رأی مثبت اکثریت مجلس مبنی بر شروع یا ادامه کار وزیر یا دولت

رأی عدم اعتماد

رأی منفی اکثریت مجلس مبنی بر عدم حمایت از وزیر یا دولت برای شروع یا ادامه کار

 

👈🏾 عدم اعتماد

پس از انجام استیضاح وزیر، عدم اعتماد به وزیر به رأی گذاشته می شود که در صورت تصویب مجلس وزیر از مقام خود خلع می شود.

۱ - نمایندگان مجلس شورای اسلامی می توانند در مواردی که لازم می دانند هیات وزیران یا هر یک از وزرا را استیضاح کنند، استیضاح وقتی قابل طرح در مجلس است که با امضای حداقل ده نفر از نمایندگان به مجلس تقدیم شود. هیات وزیران یا وزیر مورد استیضاح باید ظرف مدت ده روز پس از طرح آن در مجلس حاضر شود و به آن پاسخ گوید و از مجلس رأی اعتماد بخواهد. در صورت عدم حضورهایت وزیران یا وزیر برای پاسخ، نمایندگان مزبور درباره استیضاح خود توضیحات لازم را می دهند و در صورتی که مجلس مقتضی بداند اعلام رأی عدم اعتماد خواهد کرد. اگر مجلس رأی اعتماد نداد هیات وزیران و یا وزیر مورد استیضاح عزل می شود. در هر دو صورت وزرای مورد استیضاح نمی توانند در هیات وزیرانی که بلافاصله بعد از آن تشکیل می شود عضویت پیدا کنند.

۲ - در صورتی که حداقل یک سوم از نمایندگان مجلس شورای اسلامی رئیس جمهور را در مقام اجرای وظایف مدیریت قوه مجریه و اداره امور اجرایی کشور مورد استیضاح قرار دهند، رئیس جمهور باید ظرف مدت یک ماه پس از طرح آن در مجلس حاضر شود و در خصوص مسائل مطرح شده توضیحات کافی بدهد. در صورتی که پس از بیانات نمایندگان مخالف و موافق و پاسخ رئیس جمهور، اکثریت دو سوم کل نمایندگان به عدم کفایت رئیس جمهور رأی دادند مراتب جهت اجرای بند ده اصل یکصد و دهم به اطلاع مقام رهبری می رسد.

 

👈🏾 اصل سابق

اصل هشتاد و نهم نمایندگان مجلس می توانند در مواردی که لازم می دانند هیات وزیران یا هر یک از وزرا را استیضاح کنند. استیضاح وقتی قابل طرح در مجلس است که با امضا حداقل ده نفر از نمایندگان به مجلس تقدیم شود. هیات وزیران یا وزیر مورد استیضاح باید ظرف مدت ده روز پس از طرح آن در مجلس حاضر شود و به آن پاسخ گوید و از مجلس رأی اعتماد بخواهد. در صورت عدم حضور هیات وزیران یا وزیر برای پاسخ نمایندگان مزبور درباره استیضاح خود توضیحات لازم را می دهند و در صورتی که مجلس مقتضی بداند اعلام رأی عدم اعتماد خواهد کرد. اگر مجلس رأی اعتماد نداد هیات وزیران یا وزیر مورد استیضاح عزل می شود. در هر دو صورت نخست وزیر یا وزرای مورد استیضاح نمی توانند در هیات وزیرانی که بلافاصله بعد از آن تشکیل می شود عضویت پیدا کنند.

 

👈🏾 فراکسیون FERACTION

گروه هایی از نمایندگان که از یک حزب یا احزاب همسو در مجلس حضور پیدا می کنند. اعضای یک فراکسیون در مورد وظایف و عملکرد مجلس نظریات و دیدگاه های متفاوتی با دیگر نمایندگان ارائه می دهند

 

👈🏾 لابی LOBBY

واژه انگلیسی به معنای سرسرا و راهرو است.

در اصطلاح به مکان هایی گفته می شود که در حاشیه پارلمان ها برخی نمایندگان یا افراد صاحب نفوذ برای تاثیرگذاری در امر قانونگذاری با نمایندگان مجلس به گفت وگو می پردازند.

 

👈🏾 لابی گری LOBBYING

به عمل برقراری تماس با نمایندگان پارلمان و گفت وگو با آنها برای تاثیرگذاری بر روند قانونگذاری گفته می شود.

 

👈🏾 لایحه قانونی

پیش نویس قانونی است که از طرف دولت به مجلس پیشنهاد می گردد.

مصونیت پارلمانی PARLIAMENTARY IMMUNITY

مصونیت نمایندگان مجلس از تعقیب کیفری پیش از سلب مصونیت به وسیله مجلس مطابق قوانین غالب کشورها، مصونیت نمایندگان شامل تمام مدت نمایندگی نمی شود بلکه منحصر به ایام اشتغال در مجلس است. براین اساس حتی در ایام تعطیل می توان نمایندگان مجالس مقننه را مانند سایر اشخاص دستگیر و تعقیب کرد مشروط بر اینکه ریاست مجلس از این قضیه آگاه شود.

مصونیت نمایندگان در مجلس شورای اسلامی حقی است که براساس اصل هشتاد و ششم قانون اساسی، نمایندگان برای انجام وظایف نمایندگی از آن برخوردار می گردند به گونه ای که در انجام وظایف خود از هرگونه تعقیب یا مجازات برکنار خواهند بود.

اصل هشتاد و ششم قانون اساسی:

نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رأی خود کاملاً آزادند و نمی توان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده اند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده اند تعقیب یا توقیف کرد.

 

👈🏾 نطق پیش از دستور

در هر جلسه قبل از ورود مجلس به دستورکار خود، نمایندگان می توانند در مورد مسائل روز کشور یا مشکلات حوزه انتخابیه خود سخنرانی کنند.

تعداد سخنرانان در هر جلسه حداکثر چهار نفر می باشد که دو نفر طبق فهرستی که به قید قرعه تنظیم شده است هر کدام حداکثر به مدت ده دقیقه و دو نفر دیگر که به جهت مسائل فوری و اضطراری حداکثر تا یک ساعت قبل از شروع جلسه متقاضی نطق قبل از دستور شده باشند هر کدام حداکثر به مدت پنج دقیقه می توانند نطق نمایند.

 (از ماده ۱۰۶ آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی)

 

👈🏾 وظایف نمایندگی

وظایف نماینده شامل نطق پیش از دستور، بحث های داخل دستور، بحث های جلسات کمیسیون ها، اظهارنظراتی که برای اعمال اصل هشتاد و چهارم قانون اساسی انجام می شود و سایر موارد نظارتی و قانونی است.

اصل هشتاد و چهارم قانون اساسی:

هر نماینده در برابر تمام ملت مسئول است و حق دارد در همه مسائل داخلی و خارجی کشور اظهارنظر نماید.

 

👈🏾 هیات رئیسه دائم مجلس

هیاتی متشکل از نمایندگانی که برای یکسال اداره مجلس را به عهده می گیرند.

رئیس مجلس، دو نایب رئیس، شش منشی و سه کارپرداز ترکیب هیات رئیسه دائم مجلس را شکل می دهند. انتخاب رئیس دائم مجلس در نوبت اول با اکثریت مطلق آرای نمایندگان و اگر به نوبت دوم کشیده شد با اکثریت نسبی و دو نایب رئیس، منشی ها و کارپردازان با اکثریت نسبی و با رأی مخفی با ورقه انجام خواهد شد.

نایب رئیس اول و دوم مجلس به ترتیب تعداد آرا در صورت تساوی آرا با قید قرعه مشخص می شود.

 

👈🏾 هیات رئیسه موقت مجلس

هیاتی است از نمایندگان که در دومین جلسه علنی مجلس در هر دوره برای اداره مجلس تا زمان انتخاب هیات رئیسه دائم با موافقت اکثریت نسبی دیگر نمایندگان انتخاب می شوند.

ترکیب هیات رئیسه رئیسه موقت متشکل از رئیس مجلس، دو نایب رئیس، شش منشی و سه کارپرداز می باشد.

وظایف هیات رئیسه موقت اداره جلسات مجلس تا زمان تأیید اعتبارنامه دو سوم نمایندگان و اجرای انتخابات هیات رئیسه دائم و تمشیت امور اداری مجلس است.

 

👈🏾 هیات رئیسه های کمیسیون های تخصصی

اعضای هر یک از کمیسیون های تخصصی مجلس در اولین جلسه خود که با ریاست مسن ترین عضو و با حضور حداقل دو سوم اعضا تشکیل می شود یک نفر را به عنوان رئیس، دو نفر را به عنوان نایبان رئیس، یک نفر را به عنوان مخبر و دو نفر را به عنوان منشی برای هیات رئیسه کمیسیون به مدت یک سال انتخاب می کنند.

انتخاب هیات رئیسه های کمیسیون ها تخصصی با رأی مخفی با ورقه و براساس اکثریت نسبی نمایندگان حاضر صورت می گیرد.

 

👈🏾 یک فوریتی (طرح یا لایحه)

طرح یا لایحه ای است که به دلیل نیاز فوری جامعه و اولویت طرح یا لایحه مورد نظر نسبت به سایر موارد مطروحه در دستورکار مجلس قرار می گیرد. پس از تصویب فوریت طرح یا لایحه یک فوریتی بلافاصله به کمیسون های اصلی و فرعی ارجاع می شود تا خارج از نوبت مورد بررسی و تصویب قرار گیرد.

طرح و لایحه یک فوریتی یک شوری است و پس از وصول گزارش کمیسیون خارج از نوبت به مجلس ارائه می شود.