واکنش امام خمینی (ره) به سقوط هواپیمای مسافربری ایران توسط آمریکا

در تاریخ 7 تیرماه 1367، شش تیپ از نیروهای عراقی به ارتفاعات شاخ شمیران در منطقه سد دربندیخان حمله نمودند ولی به دلیل مقاومت نیروهای خود موفق به تصرفان نشدند. همزمان با این حملات، ناوگان نظامی آمریکا در خلیج‌فارس جنگ گسترده‌ای را علیه منافع ایران در خلیج‌فارس آغاز کرد. آمریکا در تلاش بود تا تمام محیط خلیج‌فارس را برای تولید و صدور نفت ایران و نیز برای تردد هواپیماهای ایرانی و همچنین حضور نیروهای دریایی ایران ناامن سازد. پس از برخوردهای آمریکا با ایران در روز 29/ 1/ 1367 برای مدت بیش از دو ماه برخوردی بین ناوگان جنگی آمریکا و واحدهای ایران پیش نیامد.

آخرین اقدام مداخله جویانهٔ آمریکا به نفع رژیم عراق، حملهٔ ناو وینسنس به هواپیماهای مسافربری ایران در نزدیکی‌های بندرعباس بود. این سومین درگیری گستردهٔ آمریکا با ایران به حساب می‌آمد. در روز یکشنبه 12 تیرماه 1367 ناو چند منظورهٔ آمریکا در منطقه تنگهٔ هرمز با شلیک دو موشک، هواپیمای مسافربری ایرباس جمهوری اسلامی را در حالی که ارتفاع 7 هزار پایی را پشت سر گذاشته بود و به سمت 12 هزار پا می‌رفت، با 290 مسافر و خدمه مورد اصابت قرار داد. هواپیما در همان لحظه اول دو نیم شد و به دریا سقوط کرد و همگی سرنشینان آن از جمله 55 کودک به شهادت رسیدند. آمریکا به فرمانده جنایتکار این ناو مدال افتخار داد. حمله به هواپیمای مسافربری ایران نه یک عمل اتفاقی بود و نه ناشی از ضعف فناوری و خطای انسانی ناو چندمنظورهٔ آمریکایی، بلکه نشانگر سیاست دولت آمریکا در قبال ایران و بیانگر ضدیت آمریکا با جمهوری اسلامی در جریان جنگ تحمیلی و علامت روحیهٔ خصمانهٔ دولتمردان آمریکا با ملت ایران بود.
 
این اقدام پیام روشن آن کشور مبنی بر تشدید جنگ و آمادگی ایالات متحده برای جنایات بیشتر علیه مردم ایران بود. آقای هاشمی رفسنجانی می‌گوید: «اسرار ایرباس به روشنی فاش نشده و معلوم نیست که پشت آن چه بود. از طرف ما چنین برداشت شد که آمریکا برای مداخلهٔ مستقیم بر علیه ما مصمم است و احتمال پیروزی ما آنان را سخت نگران کرده است. حمله به ایرباس یک اخطار بود و اینکه آمریکا حدی برای تجاوز به ایران قائل نیست و اهداف نظامی و اقتصادی و مردمی را در بر می‌گیرد و همزمان به سکوهای نفتی و کشتی‌های غیرنظامی و ناوهای جنگی حمله کردند. بنابراین در خلیج‌فارس ما با آمریکا، فرانسه و انگلیس مواجه بودیم.» (سفیری، مسعود، حقیقت‌ها و مصلحت‌ها، گفت و گو با هاشمی رفسنجانی، تهران: نشر نی، 1378، 109)
 
در جلسهٔ شورای امنیت سازمان ملل، جرج بوش معاون رئیس‌جمهور آمریکا در برابر اعتراض وزیر خارجهٔ ایران نسبت به اقدام جنایتکارانهٔ ناو آمریکایی در حمله به هواپیمای مسافربری جمهوری اسلامی، به صراحت اظهار داشت: «آقای وزیر به شما می‌گویم بین پایان جنگ یا تقابل با ما، باید یکی را انتخاب کنید» (فصلنامه نگین ایران، شماره 28، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، بهار 1388، ص 114).
 
دو روز پس از وقوع این جنایت، آمریکا از طریق سفارت سوئیس که حافظ منافع وی در ایران است ضمن اظهار تأسف، به ایران به صورت شفاهی پیغام داد که آماده است غرامت بپردازد.
 
 امام خمینی در واکنش به این جنایت طی پیامی در روز 13/ 4/ 1367 مرقوم فرمودند:
 
«مردم شریف ایران باید توجه کنند که امروز، روز مبارزه و جنگیدن با تمام شیاطینی است که حقوق حقه تمامی پابرهنگان جهان را صرف عیش و نوش و تهیه سلاح‌هایی می‌نمایند که برای همیشه، حاکم دنیای گرسنگان باشند. جنگ امروز ما جنگ با عراق و اسرائیل نیست. جنگ ما جنگ با عربستان و شیوخ خلیج‌فارس نیست. جنگ ما جنگ با مصر و اردن و مراکش نیست. جنگ ما جنگ با ابرقدرت‌های شرق و غرب نیست.
 
جنگ ما جنگ مکتب ماست علیه تمامی جور و جور. جنگ ما جنگ اسلام است علیه تمامی نابرابری‌های دنیای سرمایه‌داری و کمونیزم. جنگ ما جنگ پابرهنگی علیه خوشگذرانی های مرفهین و حاکمان بی‌درد کشورهای اسلامی است. این جنگ سلاح نمی‌شناسد. این جنگ محصور در مرز و بوم نیست. این جنگ خانه و کاشانه و شکست و تلخی کمبود و فقر و گرسنگی نمی‌داند. این جنگ جنگ اعتقاد است. جنگ ارزش‌های اعتقادی-انقلابی علیه دنیای کثیف زور و پول خوشگذرانی است. جنگ ما جنگ قداست، عزت و شرافت و استقامت علیه نامردمی‌ها است. رزمندگان ما در دنیای پاک اعتقاد و در جهان ایمان تنفس می‌کنند و مسلمین جهان هم که می‌دانند جنگ بین استکبار و اسلام است، جهانخواران را آرام نخواهند گذاشت و ضربه‌های خود را بر همه کاخ نشینان وارد می‌کنند ...
 
باید نگذاریم که تلاش فرزندان انقلابیمان در جبهه‌ها از بین برود. برای برپایی احکام اسلام عزیز، دست اتحاد به یکدیگر داده، محکم و استوار تا پیروزی اسلام حرکت کنیم. مسئولان نظام باید تمامی هم خود را در خدمت جنگ صرف کنند. این روزها باید تلاش کنیم تا تحولی عظیم در تمامی مسائلی که مربوط به جنگ است به وجود آوریم. باید همه برای جنگی تمام عیار علیه آمریکا و اذنابش به سوی جبهه‌ها رو کنیم. امروز تردید به هر شکلی خیانت به اسلام است. غفلت از مسائل جنگ، خیانت به رسول‌الله صلی‌الله علیه و آله و سلم است. اینجانب جان ناقابل خود را به رزمندگان صحنه‌های نبرد تقدیم می‌نمایم. انفجار هواپیمای مسافربری زنگ خطری است برای تمامی مسافرت‌های هوایی. باید با تمام وجود تلاش کنیم تا چنین صحنه‌های دردناکی پیش نیاید» (صحیفه امام، مجموعه آثار امام خمینی، جلد 21، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1378، ص 12).
 
منبع: حسین علایی، روند جنگ ایران و عراق، تهران: مرز و بوم، جلد دوم، ص 451 تا 453.